مترو چگونه روی ریل توسعه قرار می‌گیرد
🖋️حمید هیدارن- کارشناس حوزه مدیریت شهری
مسئله احداث خطوط جدید در شبکه حمل‌ونقل ریلی زیرزمینی پایتخت، یک انتخاب نیست؛ بلکه یک الزام است. نگاهی به پراکندگی ایستگاه‌های افتتاح شده تا به امروز و همچنین ایستگاه‌هایی که قرار است در خطوط 6 و 7 تکمیل شوند، نشان می‌دهد، نحوه جانمایی آنها براساس طرح‌های جامع حمل‌ونقل ریلی تهران در دهه‌هایی بوده که گستره جغرافیایی و جمعیتی پایتخت به شکل کنونی نبوده است.
در واقع وضعیت کالبدی تهران هم‌اکنون با توجه به تغییرات احتمالی در افق 20سال آینده، ایجاب می‌کند که آخرین روایت از طرح جامع حمل‌ونقل ریلی پایتخت(مصوب بهمن1398) حتماً به مرحله اجرا درآید، آن هم در کوتاه‌ترین زمان ممکن.
اما پرسش روز این است که با توجه به وضعیت اقتصادی امروز و مشکلات شهرداری تهران، احداث 4خط جدید و خطوط اکسپرس چگونه میسر است ؟ آن هم وقتی صحبت از نیاز به ده‌ها میلیارد تومان منابع مالی(به ارزش حال حاضر پول ملی) است!
نکته مهم و قابل توجه همین جا است که قرار نیست(و اصولاً شدنی نیست) تأمین منابع مالی لازم برای ساخت خطوط جدید از محل در آمدهای رایج شهرداری تهران باشد. در تعریف الزامات و پیش نیازهای خطوط جدید، استفاده از منابع غیرنقد، تهاتر املاک، ظرفیت مالی مجتمع‌های ایستگاهی، تلاش شهرداری مناطق برای به مشارکت طلبیدن بخش خصوصی و مواردی از این قبیل مطرح شده که حساب آن از حساب خرج و مخارج صورت گرفته برای ایستگاه‌های خطوط هفتگانه و نیز تکمیل آنها جدا است. به تعبیر دیگر، تکمیل ایستگاه‌های باقیمانده برای اتمام شبکه موجود، هیچ منافاتی با روند احداث خطوط جدید نخواهد داشت و هر دومسیر با کمترین ضریب تداخل مالی و اجرایی قابل پیمودن است.
البته درصورت بهره‌مندی از منابع دولتی که حدود 2دهه است به‌صورت قطره چکانی به کمک توسعه خطوط متروی کلانشهرها (و خصوصاً تهران) آمده و گرفتن مطالبات از محل مصوبات قانونی، قطعاً سرعت بهره‌مندی هرچه سریع‌تر شهروندان از خطوط جدید، بیشتر شده و اسباب آسایش امورات حمل‌ونقل ریلی ایشان زودتر فراهم می‌آید.
با احداث خطوط جدید، امکانات شبکه مترو شامل حال اکثر نقاط دور و نزدیک پهنه 700کیلومتری پایتخت شده و مناطق کم برخوردار نیز سهم بیشتری از این حق عمومی خواهند برد؛ ضمن آنکه مسیر خطوط جدید طوری طراحی شده تا شبکه راه‌آهن ریلی زیرزمینی از حالت خطی کنونی به شکل یک حلقه متصل و یکپارچه درآمده و حتی بهره‌وری خطوط و ایستگاه‌های موجود فعلی نیز مضاعف می‌شود./همشهری
نظرات