پاندمی کرونا، بزرگترین ضربه به تسهیل‌گری اجتماعی کمرنگ شدن مشارکت اجتماعی تحت تاثیر کووید۱۹

به گزارش شهردارآنلاین؛ وبینار «منازعه اقتدار سازمانی و مشارکت شهروندی با تاکید بر مسئله اپیدمی ویروس کرونا» با شرکت سیداحمد علوی، عضو شورای شهر تهران و رئیس ستاد ساماندهی توان افزایی و حمایت از فعالیت سازمان های مردم نهاد، سبحان یحیایی، استاد دانشگاه و هادی کاشانی فعال حوزه شهری برگزار شد.

سیداحمد علوی در این نشست با اشاره به بحران کرونا و تأثیر آن بر ابعاد مختلف زندگی انسان گفت: بحران کرونا با نشان دادن حالات مرزی سیستمهای اجتماعی - اقتصادی عرصه های مختلفی از زندگی انسان را تحت تأثیر قرار داده و باعث شده است بسیاری از جريانهای رو به رشد در عرصه های تجارت و صنعت با چالش مواجه شوند. 

وی مفهوم مشارکت اجتماعی و عالی ترین سطح آن که تصمیم‌گیری مشارکتی است را از جمله مهمترين اين عرصه‌ها عنوان کرد و افزود: تصمیم‌گیری مشارکتی که به نظر بسیاری از صاحب نظران اين عرصه، شکل تصمیم گیری در دوران آينده به حساب می آمد و رويکرد بسیاری از سازمانها پیش از بحران کرونا در بخش‌های مختلف تجاری، صنعتی، سیاسی و اداری به سمت مشارکتی شدن بود، به نحو جدی تحت تأثیر کرونا قرار گرفته است.

وی ادامه داد: اين مهم باعث شده است، به صورت موقت سازمان‌ها از بسیاری از مزايای تصمیم گیری مشارکتی– که مستلزم بحث و تبادل نظر، صمیمیت، بازخورد و اعتماد است- محروم شوند. 

علوی همچنین با اشاره به وظایف تسهیل‌گران اجتماعی گفت: وظیفه اصلی يک تسهیلگر فراهم ساختن شرايط و توانمندی های لازم برای مشارکت تمامی ذینفعان است. انجام درست اين وظیفه مستلزم اقدام داوطلبانه، توجه به پويايی های گروه، تشويق همه افراد گروه به همکاری و مشارکت و در برخی موارد مداخله فعالانه است؛ اما بحران کرونا در اين وظیفه نیز تغییرات فراوانی ايجاد کرده است. همانطور که انتظار می‌رود اولین مسئله مجازی شدن هر چه بیشتر فرايند تسهیلگری است.

وی با اشاره به اینکه بحران کرونا در عمل برخی از وظايف تسهیلگری را ناممکن ساخته است، افزود: در پروژه های جدی تسهیلگری، معمولا يک تسهیلگر مجزا برای توجه به جزئیات روابط میان افراد گروه در نظر گرفته می شود، حال آنکه جلسات مجازی و يا حتی فاصله گذاری اجتماعی چنین اقدامی را ناممکن ساخته است. مسئله ديگر رابطه عمیقی است که بايد میان تسهیلگر و مشارکت کنندگان برقرار باشد. با ادامه دار شدن بحران کرونا، فرايند تسهیلگری از اين جانب نیز دچار مشکل می شود. 

وی همچنین گروه فکری را یک آفت در فرایند تسهیل خواند و یادآور شد: گروه فکری نشان از شرايطی دارد که سبک رهبری نادرست، تعلق به انسجام گروه و احتراز از بحران، باعث حمايت از گزينه های نادرست شود. به طور معمول گروه فکری ناشی از عواملی از جمله عدم تخصص بسیاری از مشارکت کنندگان، تفوق و سلطه يک شخص يا گروه در فرايند تصمیم گیری جمعی و عدم تعهد و علاقه مشارکت کنندگان به موضوع است. 

علوی با اشاره به نقش نفوذ و قدرت یک فرد در گروه فکری گفت: تفوق و سلطه يک شخص می تواند ناشی از دلایل مختلف، از جمله قدرت سیاسی، تخصص، جايگاه اجتماعی يا اقتصادی و ... عنصر مسلط باشد. بحران کرونا با افزايش سطح استرس و هیجان محیطی، مشارکت کنندگان را محتاط تر ساخته است. در نتیجه، به طور معمول میل بیشتری به گروه فکری در فرايند تصمیم گیری مشارکتی ايجاد می شود.