المان‌های شهری از تهران کهن تا پایتخت نوین
🖋سیدمحمدحسین حجازی، مدیرعامل هیئت مدیره شرکت نوسازی عباس‌آباد
معماری شهری یکی از تأثیرگذارترین عوامل به‌وجود آمدن یک خاطره جمعی است که نتیجه‌اش ایجاد هویت‌جمعی و در نهایت هویت ملی خواهد بود. فضاها و نمادهای شهری یکی از عناصر ساخت شهرها هستند که همواره با تحولات تاریخی و فرهنگی در ادوار مختلف به‌وجود می‌آیند، شکل می‌گیرند و تغییر می‌کنند و این قدرت را دارند که به شهرها هویت ببخشند و این هویت را تکثیر کنند.
بررسی معماری شهری چند دهه اخیر شهر تهران نشان می‌دهد از این منظر پایتخت ایران، دوره‌های تاریخی گوناگونی را پشت سر گذاشته است. آثار معماری‌ای که در کنار هویت شهری، هویت فرهنگی آن دوره را نیز به‌خوبی به نمایش می‌گذارد و اهمیت معماری شهری را نشان می‌دهد. به‌طور کلی برخی المان و سازه‌های شهری هستند که باعث می‌شوند آن شهر از طریق آنها شناخته شده و هویت بگیرند.
معماری شهری یکی از تأثیرگذارترین عوامل به‌وجود آمدن یک خاطره جمعی است که نتیجه‌اش ایجاد هویت‌جمعی و در نهایت هویت ملی خواهد بود. فضاها و نمادهای شهری یکی از عناصر ساخت شهرها هستند که همواره با تحولات تاریخی و فرهنگی در ادوار مختلف به‌وجود می‌آیند، شکل می‌گیرند و تغییر می‌کنند و این قدرت را دارند که به شهرها هویت ببخشند و این هویت را تکثیر کنند. فضای شهری در حقیقت ادراکی است که شهروندان با توجه به برداشت‌های ذهنی و خاطرات مشترک خود از یک شهر در ذهن خویش دارند.
سازه‌های قدیمی از شمس‌العماره گرفته تا سردر باغ ملی چنین هستند و بعد از آن برج آزادی که مهم‌ترین نماد تهران معاصر است و حادثه‌های تاریخی بسیاری را شاهد بوده و از همین‌رو بعد از انقلاب اسلامی به‌عنوان نماد پیروزی ملت ایران شناخته شد. امروزه نیز منطقه فرهنگی و گردشگری عباس‌آباد با در اختیار داشتن ۵۶۰هکتار فضای ایده‌آل در قلب پایتخت، توانسته است گام‌های تأثیرگذاری را در این زمینه بردارد که شاید مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین آن «پل طبیعت» باشد.
معماری خاص «پل طبیعت» مانند سنجاقی خود را به پایتخت نوین گره زد و هم‌اکنون در کنار برج میلاد نماد نوین دیگری برای تهران تلقی می‌شود. پلی که ۲بوستان زیبای تهران یعنی بوستان «آب و آتش» و بوستان «طالقانی» را به یکدیگر متصل می‌کند و به‌عنوان نمونه‌ای بی‌نظیر در خاورمیانه از آن یاد می‌شود و بزرگ‌ترین پل عبور و مرور غیرخودرویی کشور است و تاکنون توانسته بازدیدکنندگان و گردشگران بسیاری را به سمت خود جلب کند. علاوه بر این ۴جایزه بین‌المللی از جمله جایزه آقاخان را نیز از آن خود کرده و باعث افتخار و سربلندی است که طراح و سازنده این پل، یک جوان ایرانی به نام لیلا عراقیان بوده و موفق شده چنین سازه‌ای را از خود به جا بگذارد. وجود چنین سازه‌هایی که در کنار ایجاد هویت شهری باعث جذب گردشگر نیز می‌شود کمک بزرگی خواهد بود برای آنکه تهران برای گردشگران به‌عنوان محل گذر نباشد و تامل بیشتری بر آن داشته باشند. تقارن هفته گردشگری و هفته تهران فرصت مناسبی است برای آنکه بتوان پتانسیل‌های موجود در این شهر را به بهترین شکل ممکن معرفی کرد و نشان داد المان‌های شهری که در پایتخت نوین ساخته می‌شود، می‌تواند در کنار دیگر المان‌های کهن تهران هویتی خاص و متفاوت را شکل دهند.
نظرات